Dit Kulsanproject is een ontmoeting van Oosterse intense mystiek en de felle werkelijkheid van Andalusië. De historische band en de wederzijdse beïnvloeding van de Zuid-Spaanse flamenco en de mystieke Oosterse Soefi’s zijn onmiskenbaar aanwezig in beide culturen en maken de muzikale vertolking tot een onvergetelijke ervaring.
Van Soefi tot Flamenco betekent muziek uit kloosters en paleizen tegenover de expressie van het volk.
In de Zuid-Spaanse flamenco, de muziek, de ritmes en dans, is onmiskenbaar een Orientaalse bron aanwezig van de mystieke oosterse Soefi's vanaf de twaalfde eeuw. De soefi's en derwisjen trokken zich weinig aan van de grenzen tussen de twee Islamitische Califaten van Oost en West en er was een grote mystieke beweging vanuit het Midden-Oosten in Andalusie.
Ook in omgekeerde richting was uitwaaiering en beinvloeding, zo speelden Spaans-Joodse componisten en musici een grote rol in de veelkleurige Osmaanse muziek die ontstond in Istanbul aan het hof van de sultan en in de Islamitische derwisj-kloosters.
In ieder gebied ontwikkelde de muziek zich in eigen banen, maar ook zijn nog altijd wederzijdse sporen merkbaar. De herkenning hierdoor en de verrassing van de ongekende uitwerkingen maken de ontmoeting van deze Orientaals en Mediterrane muziek zeer spannend.
De Ilahi, (islamitische hymne) aangeheven door de Soefi-zanger uit Turkije wordt moeiteloos en natuurlijk voortgezet in Martinete en Seguiryas (vormen van flamenco) van de Flamencozanger uit Spanje. Combinaties van snaarinstrumenten als de kanun met de gitaar, ritmische improvisaties op caja en küdum, en de mystieke melodie van de ney wekken spanning op, maar komen tot rust in de begeleiding van de zang. In ritme en beweging van de derwisj- dans en de flamenco en de samenklank van Ilahi en Martinete vervagen de grenzen.
Boeiend tot de laatste minuut
Van 3 t/m 18 maart 2009 trok de Soefi tot Flamenco tournee weer door Nederland voor 13 optredens. Hieronder een recensie van het eerste optreden van deze theatertournee.Een voorstelling als een prachtreis van Zuid-Spanje via Noord-Afrika naar Turkije met mooie ingrediënten: flamenco, soefimuziek uit Turkije en dansende derwisjen. Sinds de elfde eeuw is er een levendige kruisbestuiving gaande tussen de culturen rond de Middellandse zee. Flamencogitarist Adrian Elissen en Tahir Aydogdu, bespeler van de kanun, een Turkse citer waren bij hun eerste ontmoeting verbaasd over het gemak waarmee ze elkaar beïnvloeden. Die verbazing zie je nog steeds terug op het podium.
Als jazzmusici tasten ze elkaar af en voeren een spannend vraag- en antwoordspel op waarbij de combinatie van de klaterende kanun en de flitsende flamencogitaar van grote schoonheid is. Maar ook de zang van Bilal Demiryürek imponeert. Na de pauze mag hij voor op het podium in duet met zijn Spaanse collega Carlos Denia Moreno zingen. Ook dat is kippenvel.
De aanblik van de flamencodanseres Kika en de dansende derwisj voelt vreemd vanwege de totaal verschillende concentratie, maar de draaibewegingen combineren wonderschoon. Het programma is uitstekend van opbouw en ijzersterk uitgevoerd. De zonder uitzondering uitstekende muzikanten trappen niet in niet in de valkuil van de virtuositeit en bieden veel variatie. Daardoor blijft Van soefi tot flamenco boeiend van de eerste tot en met de laatste minuut.
Het wat bedaagde publiek in de Amstelveense schouwburg stond aan het eind als één man op. Dit oer-Hollandse gebruik was nu eens volkomen terecht.
Gezien op 3 maart in Amstelveen, tournee t/m 17-3.
Overgenomen van 'SchuringSchrijft', de email nieuwsbrief van Jos Schuring
Muzikanten en dansers:
Soefi- Tahir Aydogdu - Kanun (Citer)
- Bilal Demiryürek - Soefi-zang
- Bilgin Canaz - Ney (Rietfluit)
- Fahrettin Yarkin - Percussie
- Engin Kökçu - Soefi-dans
- Adrián Elissen - Gitaar
- Carlos Denia Moreno - Flamenco-zang
- Antal Steixner - Percussie
- Kika - Flamenco-dans
Luister naar het "Van Soefi tot Flamenco-project":
"Una Tarde en Abril (Elele Sonsuza)""Hermanos (Sema ve Dans)"